Cắt gọt kim loại (Cơ khí chế tạo)

Tổng quan về ngành

  • Nghề cắt gọt kim loại là quá trình gia công cơ khí tạo ra những chi tiết, sản phẩm cơ khí có hình dạng kích thước độ bóng bề mặt … theo yêu cầu kỹ thuật từ phôi liệu ban đầu nhờ sự cắt bỏ lớp kim loại dưới dạng phoi. Công việc này có thể thực hiện băng tay hoặc bằng máy. Đây là nghề được đào tạo phổ biến trong các trường nghề. Học xong nghề này người học sẽ thực hiện được các kỹ năng như Tiện, Phay, Bào, Mài, Doa, Sọc, lập trình và gia công trên máy tiện – phay CNC để gia công các chi tiết, sản phẩm.
  • Nghề Cắt gọt kim loại Trường Cao đẳng nghề Hải Dương, tự hào được Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội phê duyệt là nghề trọng điểm Quốc tế, được đầu tư 100% trang thiết bị mới, đồng bộ và hiện đại của dự án ODA; Xuất xứ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức (Máy tiện vạn năng, máy phay đứng, máy phay lăn răng, máy mài mặt phẳng, mài tròn trong, mài tròn ngoài, mài vô tâm, máy sọc, doa; Máy tiện CNC-DMG, trung tâm phay CNC 3 trục, 5 trục – DMG, máy cắt dây GE, máy gia công khuôn bằng xung điện, hệ thống đo quét 3 chiều máy tạo mẫu nhanh, ..v.v) Đội ngũ giảng viên nhiệt huyết, yêu nghề có trình độ tay nghề cao, 100% đạt chuẩn kỹ năng nghề Quốc gia

Mục tiêu đào tạo

  • Phân tích được bản vẽ chi tiết gia công và bản vẽ lắp;
  • Trình bày được tính chất cơ lý của các loại vật liệu thông dụng dùng trong ngành cơ khí và các phương pháp xử lý nhiệt;
  • Giải thích được hệ thống dung sai lắp ghép theo TCVN 2244 – 2245;
  • Phân tích được độ chính xác gia công và phương pháp đạt độ chính xác gia công;
  • Giải thích được cấu tạo, nguyên lý làm việc, phương pháp đo, đọc, hiệu chỉnh, bảo quản các loại dụng cụ đo cần thiết của nghề;
  • Trình bày được nguyên lý hoạt động, công dụng của động cơ điện không đồng bộ ba pha, phương pháp sử dụng một số loại khí cụ điện đơn giản dùng trong máy cắt kim loại;
  • Trình bày được nguyên tắc, trình tự chuẩn bị phục vụ cho quá trình sản xuất;
  • Phân tích được quy trình vận hành, thao tác, bảo dưỡng, vệ sinh công nghiệp các máy gia công cắt gọt của ngành;
  • Trình bày được phương pháp gia công cắt gọt theo từng công nghệ, các dạng sai hỏng, nguyên nhân, biện pháp khắc phục;
  • Phân tích được quy trình vận hành, điều chỉnh khi gia công trên các máy công cụ điều khiển số (tiện phay CNC);
  • Giải thích được ý nghĩa, trách nhiệm, quyền lợi của người lao động đối với công tác phòng chống tai nạn lao động, vệ sinh công nghiệp, phòng chống cháy nổ, sơ cứu thương nhằm tránh gây những tổn thất cho con người và cho sản xuất và các biện pháp nhằm giảm cường độ lao động, tăng năng suất;
  • Có khả năng tiếp tục học tập lên cao.
  • Vẽ được bản vẽ chi tiết gia công và bản vẽ lắp;
  • Thực hiện được các biện pháp an toàn lao động, vệ sinh công nghiệp;
  • Sử dụng thành thạo các trang thiết bi, dụng cụ cắt cầm tay;
  • Sử dụng thành thạo các loại dụng cụ đo thông dụng và phổ biến của nghề;
  • Sử dụng thành thạo các loại máy công cụ để gia công các loại chi tiết máy thông dụng và cơ bản đạt cấp chính xác từ cấp 8 đến cấp 10, độ nhám từ Rz20 đến Ra5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian đã định, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người và máy;
  • Vận hành, điều chỉnh được máy gia công những công nghệ phức tạp (khi được thợ bậc cao hoặc cán bộ kỹ thuật trong phân xưởng, nhà máy hướng dẫn phương pháp gia công) đạt cấp chính xác từ cấp 9 đến cấp 11, độ nhám từ Rz20 đến Ra5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian đã định, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người và máy;
  • Phát hiện và sửa chữa được các sai hỏng thông thường của máy, đồ gá và vật gia công;
  • Chế tạo và mài được các dụng cụ cắt đơn giản;
  • Vận hành và điều chỉnh được các máy công cụ điều khiển số (tiện phay CNC) để gia công các loại chi tiết máy đạt cấp chính xác từ cấp 8 đến cấp10, độ nhám từ Rz20 đến Ra5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian đã định, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người và máy.

Nội dung đào tạo

  • Vẽ đư­ợc bản vẽ chi tiết gia công và bản vẽ lắp; đọc bản vẽ kỹ thuật;               
  • Sử dụng thành thạo các loại dụng cụ đo thông dụng và phổ biến của nghề;
  • Sử dụng thành thạo các loại máy công cụ (Máy tiện, Máy phay, Mày bào, Máy Mài, Máy sọc,.. ) và dụng cụ cầm tay;
  • Có khả năng vận hành, điều chỉnh  máy gia công những công nghệ phức tạp đạt cấp chính xác từ cấp 8 đến cấp 10, độ nhám từ -Rz20 đến Ra5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian đã định, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người và máy;
  • Phát hiện và sửa chữa  đ­ược các sai hỏng thông th­ường của máy, đồ gá và vật gia công;
  • Thiết kế và chế tạo được chi tiết, thiết bị cơ khí đơn giản;
  • Chế tạo và mài đ­ược các dụng cụ cắt đơn giản;
  • Lập được chư­ơng trình gia công, vận hành và điều chỉnh được các máy công cụ điều khiển số (tiện, phay CNC) để gia công các loại chi tiết máy đạt cấp chính xác từ cấp 7 đến cấp 9, độ nhám từ Rz20 đến Ra2.5, đạt yêu cầu kỹ thuật
  • Kỹ năng mềm và ngoại ngữ: Kỹ năng giáo tiếp, thuyết trình, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng xử lý tình huống phát sinh trong quá trình thực hiện công việc, tiếng Anh giao tiếp và chuyên ngành.

Chương trình

Cắt gọt kim loại trình độ cao đẳng là ngành, nghề mà người hành nghề sử dụng các loại máy công cụ vạn năng và điều khiển theo chương trình số như: tiện, phay, bào, mài, doa… để chế tạo các chi tiết đúng yêu cầu kỹ thuật, đạt năng suất và an toàn đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp trong lĩnh vực chế tạo máy, gia công và dịch vụ cơ khí, đáp ứng yêu cầu bậc 5 trong Khung trình độ quốc gia Việt Nam.

Người hành nghề Cắt gọt kim loại chủ yếu làm việc tại các phân xưởng, nhà máy, doanh nghiệp sản xuất, chế tạo thiết bị cơ khí, chi tiết máy,…. trong môi trường công nghiệp. Vì vậy, người hành nghề phải có sức khỏe tốt, có đạo đức nghề nghiệp tốt, luôn rèn luyện tính cẩn thận, chi tiết, rõ ràng; xây dựng ý thức nghề và sự say mê nghề, có đủ kiến thức chuyên môn và kỹ năng nghề đáp ứng với vị trí công việc.

Khối lượng kiến thức toàn khóa học: 2640 giờ.

– Khối lượng kiến thức tối thiểu, yêu cầu về năng lực mà người học phải đạt được sau khi tốt nghiệp ngành, nghề Cắt gọt kim loại, trình độ cao đẳng có thể tiếp tục phát triển ở các trình độ cao hơn;

– Người học sau tốt nghiệp có năng lực tự học, tự cập nhật những tiến bộ khoa học công nghệ trong phạm vi ngành, nghề để nâng cao trình độ hoặc học liên thông lên trình độ cao hơn trong cùng ngành nghề hoặc trong nhóm ngành, nghề hoặc trong cùng lĩnh vực đào tạo./.

Chuẩn đầu ra

  1. Chuẩn đầu ra của người tốt nghiệp

2.1. Kiến thức

– Phân tích được các ký hiệu vật liệu cơ bản: gang, thép, các loại hợp kim;

– Phân tích được các ký hiệu về dung sai lắp ghép, sơ đồ lắp ghép, chuỗi kích thước;

– Trình bày được đặc điểm, cấu tạo và nguyên lý làm việc của các loại máy công cụ: máy tiện vạn năng, máy phay vạn năng, máy bào – xọc, máy mài, máy tiện CNC, máy phay CNC, máy xung, máy cắt dây…;

– Trình bày được tính chất cơ lý của các loại vật liệu làm dụng cụ cắt (dao, đá mài, vật liệu gia công kim loại và phi kim loại), đặc tính nhiệt luyện các loại thép các bon thư¬ờng, thép hợp kim và thép làm dao tiện, phay, bào, mũi khoan, mũi doa, đục, giũa… sau khi nhiệt luyện;

– Trình bày được đặc tính của lắp ghép, sai số về hình dáng hình học và vị trí tương quan, độ nhám bề mặt, chuỗi kích th¬ước;

– Trình bày được cấu tạo, nguyên lý làm việc, tính năng kĩ thuật, phạm vi ứng dụng của các dụng cụ đo, cách đo, đọc kích thước và hiệu chỉnh các loại thước cặp, panme, đồng hồ so, thước đo góc vạn năng, đồng hồ đo lỗ…;

– Phân tích được kết cấu của các chi tiết, các cụm máy và xích truyền động của máy;

– Trình bày được nguyên lý hoạt động của động cơ điện không đồng bộ 3 pha, công dụng, cách sử dụng một số loại dụng cụ điện dùng trong máy công cụ;

– Mô tả được các quy tắc, nội quy về an toàn lao động, vệ sinh công nghiệp, phòng chống cháy nổ, quy trình 5S cho cơ sở sản xuất, các biện pháp nhằm tăng năng suất;

– Phân tích được đặc tính kỹ thuật, cấu tạo, nguyên lý làm việc, phương pháp sử dụng, bảo quản các dụng cụ (gá, cắt, kiểm tra…) trên các loại máy công cụ;

– Trình bày được các phương pháp gia công cơ bản trên máy tiện CNC, máy phay CNC, máy tiện vạn năng, máy phay vạn năng, máy mài, máy doa, máy khoan, máy gia công tia lửa điện …  biết các dạng sai hỏng, nguyên nhân và các biện pháp phòng tránh;

– Trình bày được quy trình công nghệ gia công các chi tiết theo yêu cầu;

– Trình bày được những kiến thức cơ bản về chính trị, văn hóa, xã hội, pháp luật, quốc phòng an ninh, giáo dục thể chất theo quy định.

2.2. Kỹ năng

2.2.1. Kỹ năng cứng:

– Vẽ được các bản vẽ chi tiết, bản vẽ lắp đúng yêu cầu kỹ thuật trên phần mềm vẽ kỹ thuật và gia công được chi tiết theo đúng yêu cầu kỹ thuật;

– Chuyển được thành thạo các ký hiệu dung sai thành các kích thước tương ứng để gia công;

– Sử dụng thành thạo các dụng cụ cắt cầm tay như: Đục, giũa các mặt phẳng, khoan lỗ, cắt ren bằng bàn ren, ta rô, cưa tay;

– Sử dụng thành thạo một hoặc nhiều loại máy công cụ như: máy tiện vạn năng, máy phay vạn năng, máy bào- máy xọc, máy mài, máy khoan – máy doa, máy tiện CNC, máy phay CNC;

– Sử dụng thành thạo các dụng cụ kiểm tra, dụng cụ đo;

– Mài được thành thạo các loại dao tiện, dao phay, dao bào, mũi khoan đúng yêu cầu kỹ thuật;

– Phát hiện và sửa chữa được các dạng sai hỏng thông thường của máy, đồ gá. Bảo dưỡng được các thiết bị công nghệ cơ bản;

– Gia công được các chi tiết máy định hình trên máy tiện vạn năng, máy phay vạn năng, máy bào- máy xọc, máy mài, máy khoan – máy doa, máy tiện CNC, máy phay CNC;

– Lập được quy trình công nghệ để gia công một sản phẩm;

– Kiểm tra được chất lượng sản phẩm theo đúng quy định;

– Lập được kế hoạch sản xuất và quản lý thực hiện kế hoạch, thực hiện quy trình 5S;

– Sử dụng được công nghệ thông tin cơ bản theo quy định; khai thác, xử lý, ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc chuyên môn của ngành, nghề;

– Sử dụng được ngoại ngữ cơ bản, đạt bậc 2/6 trong Khung năng lực ngoại ngữ của Việt Nam; ứng dụng được ngoại ngữ vào công việc chuyên môn của ngành, nghề.

2.2.2. Kỹ năng mềm: 

– Khối lượng kiến thức tối thiểu, yêu cầu về năng lực mà người học phải đạt được sau khi tốt nghiệp ngành, nghề Cắt gọt kim loại, trình độ cao đẳng có thể tiếp tục phát triển ở các trình độ cao hơn;

– Người học sau tốt nghiệp có năng lực tự học, tự cập nhật những tiến bộ khoa học công nghệ trong phạm vi ngành, nghề để nâng cao trình độ hoặc học liên thông lên trình độ cao hơn trong cùng ngành, nghề hoặc trong nhóm ngành, nghề hoặc trong cùng lĩnh vực đào tạo.

2.3. Mức tự chủ trách nhiệm

– Làm việc độc lập hoặc làm việc theo nhóm, giải quyết công việc, vấn đề phức tạp trong điều kiện làm việc thay đổi;

– Hướng dẫn, giám sát những người khác thực hiện nhiệm vụ xác định tại nơi làm việc;

– Chịu trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm đối với nhóm về kết quả công việc được phân công;

– Đánh giá chất lượng công việc sau khi hoàn thành và kết quả thực hiện của các thành viên trong nhóm;

– Chủ động lập kế hoạch và tổ chức thực hiện công việc;

– Chấp hành tốt ý thức tổ chức kỷ luật, thực hiện tác phong công nghiệp;

– Hợp tác và giúp đỡ đồng nghiệp, trau dồi kiến thức chuyên môn;

– Năng động, sáng tạo trong quá trình làm việc, có tinh thần làm việc nhóm, tập thể, linh hoạt áp dụng kiến thức đã học vào thực tế sản xuất.

  • Sau khi tốt nghiệp người học có năng lực đáp ứng các yêu cầu tại các vị trí việc làm của ngành, nghề bao gồm:

    – Gia công trên máy tiện vạn năng;

    – Gia công trên máy tiện CNC;

    – Gia công trên máy phay vạn năng;

    – Gia công trên máy phay CNC;

    – Gia công trên máy bào, xọc;

    – Gia công trên máy mài;

    – Gia công trên máy doa vạn năng;

    – Gia công trên máy xung và trên máy cắt dây;

    – Bảo dưỡng hệ thống công nghệ cơ bản;

    – Kiểm tra chất lượng sản phẩm.